Wat mij aanspreekt in tuinieren is dat het een bezigheid is vol hoop. Als je een boom plant doe je dat om er ook over tien jaar van te genieten. Bloembollen planten laat zien dat je al in de herfst droomt over het volgende voorjaar. Het tempo ligt laag. Zelfs eenjarige planten doen even over kiemen, groeien en bloeien. Voor mij is de tuin een plek om de natuur uit te nodigen en dichterbij te brengen. Bij mij zal je dus geen foto’s vinden van keurig geschoffelde borders, plantjes in het gelid, banen in het gazon of nergens een sprietje onkruid te bekennen.
Ooit was dat wel anders, toen ik nog moes tuinierde. Daar stond geen onkruid tussen de strakke rijtjes groente. De keuze voor een wilde tuin is vooral een praktische. Door mijn fysieke beperkingen is een keurige tuin niet meer haalbaar. Ook lekker struinen in de natuur gaat niet meer zo makkelijk. Door de natuur de tuin in te halen zijn allebei deze problemen in een keer opgelost. Alleen de balans vinden is nog wel een uitdaging. Met hoeveel onkruid is een tuin nog een tuin? Hieronder zie je hoe het er nu voor staat en wat mijn plannen en ideeën zijn voor de toekomst.
Hoppend door het gras vliegjes vangen
In de voortuin doe ik wat meer mijn best om de tuin redelijk netjes te houden. Het stukje gras aan de straatkant maai ik regelmatig en ook onkruid wieden en snoeien probeer ik bij te houden. Maar ook hier laat ik de natuur mee tuinieren. Links van de oprit, vanaf de straat gezien, is er een strook grond waar ik een wilde bloemenzaadmix met een zakje judaspenning, een zakje goudsbloemen en twee zakjes zaad, die ik ergens kreeg (bijen mix en blauwe mix), heb gezaaid. Vorig jaar was het al heel aardig met allerlei eenjarige bloemen, maar dit jaar is het echt genieten van de tweejarige en vaste planten. Er staat steeds weer iets nieuws in bloei en er komen veel bijen, hommels, vlinders en zweefvliegen op af.
Het stukje gras aan de kant van het huis laat ik, op een strookje langs het pad na, lang groeien. Het is een mooi plekje geworden voor krekels en sprinkhanen. Van het voorjaar waren er massa’s zwarte vliegjes, om eitjes te leggen denk ik, daar kwamen de mussen op af die, al hoppend door het gras, snavels vol vingen. De vele katten uit de buurt doen graag een dutje in het lange gras. Helaas doen ze ook graag hun behoefte in de border met heel wat stankoverlast tot gevolg. Daarom heb ik vorig jaar een deel vol geplant met ooievaarsbek. Vooral geranium macrorrhizum geeft een sterke geur af waar katten een hekel aan hebben. Persoonlijk vind ik het een stuk beter ruiken dan wat de katten achterlaten! Omdat dit inderdaad goed bleek te werken heb ik recent nog veel meer geraniums in de voortuin geplant. Tussen de geraniums staan tulpen, kievitsbloemen, blauwe druifjes en andere bloembolletjes. In de herfst wil ik hier nog meer bij planten zodat er lekker veel te zien is in het voorjaar.
Schimmels en jeneverbes perenroest
Omdat de oprit wat breder moest worden, zodat de boottrailer er op past en ik er dan ook nog met mijn scootmobiel langs kan, hebben we de rhododendron een flinke snoeibeurt gegeven. Tijdens het snoeien zag ik dat hij vol zat met schimmel. Daarom heb ik hem extra uitgedund en de kroon gelift. Door alle luchtstroom die weer mogelijk werd is de schimmel grotendeels verdwenen zonder dat er bestrijdingsmiddelen aan te pas hoefden te komen! Ook heeft hij weer prachtig gebloeid dit voorjaar en zit hij vol met nieuwe scheuten aan de basis en in de kroon.
Aan de straatkant, naast het paadje naar de voordeur, staat een jeneverbes. Deze was rondom gesnoeid als een heg. De bovenkant was groen, maar alle lagere takken waren lelijk en bruin. Ik ben begonnen met alle kale takken weg te snoeien. Daarna alle takken die er “geknipt” uitzagen. Zo veranderde de jeneverbes van sneue struik naar prachtig bonsaiboompje! Bij het snoeien viel het mij op dat er veel vreemde verdikkingen in de takken zaten en dat er best wat schors weg was. In het voorjaar werd het duidelijk waarom, het boompje is geïnfecteerd met jeneverbes-perenroest. Dat had al die tijd tussen al die dode takken verborgen gezeten! Helaas gaat dit nooit meer over, maar het boompje lijkt het er gelukkig niet minder om te doen. Naast de oprit staan een prachtige oude berk, meerder lijsterbessen, wat struikjes waarvan ik vermoed dat het liguster is en een hulst. Waarschijnlijk zijn deze hier allemaal spontaan opgekomen in de afgelopen zestig jaar.
Een pergola en rariteiten verzameling
Door de schuttingdeur kom je in de achtertuin, mijn groene oase! De tuin is ongeveer twaalf en een halve meter lang en zeven meter breed. De oriëntatie is op het oosten en de grond is vochtig tot nat, slecht doorlatend, vrij zuur en voedselrijk. Ooit stonden hier schapen en daardoor is er dikke eerdgrond bovenop de zandgrond ontstaan. Gelijk achter het huis ligt een ruim terras, die had van mij wel wat kleiner gemogen maar Ralph sleutelt hier graag aan buitenboordmotoren en dergelijke. De tuin is natuurlijk niet voor mij alleen dus moet daar ook de ruimte voor zijn. Rechts van het grote terras staat de voormalige garage. Inmiddels is de garagedeur vervangen voor een mooie pui met twee grote ramen en een nieuwe achterdeur. Nu gebruiken we de garage als een ruime entree, parkeerplaats voor mijn scootmobiel en fijne klusruimte.
Langs bijna de hele linkerzijde van de tuin staat een elf meter lange pergola. Aan deze kant hebben we veel inkijk van de buren. Als de twee en een halve meter hoge pergola in de komende jaren mooi begroeid dan zal de inkijk vanzelf verdwijnen. De eerste drie meter is twee keer zo breed dan de rest van de pergola. Hieronder ligt een klein terras met eettafel en stoelen. Ik vind het erg fijn dat de buiteneethoek niet gelijk bij de achtergevel staat zodat het uitzicht op de tuin onbelemmerd blijft. Tegen de schutting onder de pergola staan metalen rekken met planten en mijn rariteiten verzameling. Allerlei, vooral tweedehands, spulletjes die me blij maken maar ik niet in huis wil hebben. De meeste dingetjes zijn van hout, zwart of roestig metaal of groenig van kleur. Deze materialen en kleuren komen ook op andere plekken in de tuin terug.
Professionele kikkers en badderende merels
De zomer van 2021 gaat hier de boeken in als het jaar van de slak. Het vochtige weer zorgde voor een ware explosie! Vooral de naaktslakken gingen tekeer in de achtertuin. Zelfs vingerhoedskruid werd volledig kaalgevreten. Uiteraard horen slakken ook gewoon thuis in de natuurlijke tuin maar zoveel dat er geen plant meer staat zonder gaten er in was toch echt niet leuk meer. Zonder gif kon ik dit zelf niet oplossen, dus was het tijd om de professionals in te schakelen! En na het aanleggen van twee minivijvers waren ze daar dan; kikkers! Binnen de kortste keren begon, tot mijn opluchting, het aantal slakken af te nemen. Kikkers waren niet de enige bezoekers aan de vijvertjes, ook allerlei soorten tuinvogels kwamen drinken en badderen. Een merel vrouwtje kwam tijdens het warme weer zelfs drie keer per dag een bad nemen waarna ze op de schutting uitgebreid haar veertjes poetste en haar snoetje aan de planken afdroogde.
“Het was tijd om de professionals in te schakelen! En na het aanleggen van twee minivijvers waren ze daar dan; kikkers!”
Ik vind het fijn om een ‘rondje’ te kunnen lopen door de tuin, daarom zijn er een grote border in het midden en kleine plantvakken langs de randen van de tuin met daar tussen een pad. Aan de rechterkant is het pad vrij breed, zodat we makkelijk naar het schuurtje achter de garage kunnen komen. Vanaf daar wordt het paadje smaller en kronkelt het, met een bocht naar links, om de middenborder heen, helemaal terug tot aan het terrasje onder de pergola. Voorin de middenborder zie je de minivijvers, daar achter een hoekje met brandnetels en een vlier, deze moet nog wel een stukje groeien. In het midden groeit een vierstammige, volwassen thuja. Meer naar achter staan wat grotere en soms groenblijvende planten en struiken zoals een vlinderstruik, glansmispel, laurierkers en vingerplanten. In de zichtlijn van het huis naar de schutting links achterin de tuin staan alleen lage planten om een ruimtelijk gevoel te houden. Omdat het midden van de tuin nog wat ‘leeg’ aanvoelt, ben ik nu aan het sparen voor een tweede pergola die ik langs de vijvertjes en het rechter pad, richting het schuurtje wil laten zigzaggen.
Een verrassende rijkdom aan beestjes
Tegen de garage en het schuurtje aan heb we twee kleine plantvakken gemaakt. Omdat hier nooit zon komt staan er alleen schaduwplanten, waaronder meerdere vingerplanten die het eigenlijk overal wel doen als het vochtig genoeg is. Door een plant vaker terug te laten komen ontstaat er eenheid. Aan de achterkant van de tuin staat de garage van de buren. Om de muur wat te breken heb ik hier een boog met een bankje er onder gezet. Ook staat er een blad van een lavet met een spiegel er achter. Het blad was, met nog veel meer verbouwpuin, in de tuin begraven en komt waarschijnlijk uit ons huis. De waskom van het lavet staat in de middenborder met rotsplantjes er in en was ook bij de vorige bewoners in gebruik als plantenpot. Het stukje grond tussen de spiegel en pergola heb ik, omdat er zoveel boomwortels in zitten, ingezaaid met vochtminnende wilde planten. Komend jaar zal moeten blijken of dat succesvol is.
Op het linker paadje moeten nog tegels komen. Zodat ik, ook in de winter, met droge voeten mijn ‘rondje’ kan maken. Komende zomer gaan we op zoek naar gratis of goedkope tegels. Onder de pergola, achterin de tuin ligt een slootje waar ik gele lissen in heb geplant. Naast het slootje, richting het pergola terras, is de grond moerassig en moeilijk te bewerken door de boomwortels. Er groeien wat wilde ligusters, kamperfoelie en varens, maar verder is het voor de natuur. Al het snoei en bladafval gaat daar op een hoop om een mooie biotoop voor allerlei insecten, overwinterende kikkers en misschien zelfs egeltjes te bieden. In de schuttingen, voor en achterin de tuin, hebben we poortjes gemaakt zodat egeltjes en andere beestjes de tuin makkelijk in en uit kunnen. Dat steeds meer dieren en beestjes zich thuis voelen in de tuin maakt me erg gelukkig. Het voelt als een enorme rijkdom om verrast te worden door bijen, vlinders, vogels, egels, kikkers, vleermuizen, insecten en ander wildleven die onze tuin weten te vinden!
Liefs van Aagje.
Gerelateerde artikelen:
 |  |  |  |  |  |  |  |  |
Teksten, foto’s en andere content die ik gebruik zijn, tenzij anders vermeld, gecreëerd door en / of eigendom van mij; Agatha van de Burgt. Tenzij anders vermeld zijn teksten, foto’s en andere content op deze site gelicenseerd onder een Creative Commons Naamsvermelding 4.0 licentie. Lees meer in de voorwaarden.
Liefs van Aagje 